Klik op de beginletter van uw trefwoord

A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W Z


U
Uitvoerbaar bij voorraad
De mogelijkheid om een uitspraak onmiddellijk uit te voeren, hoewel de hoofdzaak of het hoger beroep nog niet is afgedaan. Het instellen van beroep heeft in dit geval geen opschortende werking.

Unus-rechtspraak
Zitting met één rechter die rechtspreekt.


V
Vakbond
Elke vakbond heeft een juridische dienst. Bent u aangesloten bij een vakbond (FNV, CNV, etc.), dan kunt u bij de juridische dienst terecht voor informatie of advies. Ook helpen ze u bij arbeidsconflicten en problemen op het gebied van sociale zekerheid (uitkeringen). Als u lid bent van de bond zijn, in het algemeen, aan deze werkzaamheden voor u geen kosten verbonden.

Verbeurdverklaren
De rechter kan bepalen dat een veroordeelde als bijkomende straf de spullen kwijtraakt die bij hem in beslag zijn genomen.

Verdachte
Iemand over wie aanwijzingen bestaan dat hij mogelijk een strafbaar feit heeft gepleegd. De wet spreekt over "een redelijk vermoeden van schuld". Een verdachte wordt pas dader genoemd, nadat hij is veroordeeld.

Vereniging Eigen Huis
Bent u huiseigenaar dan kunt u met allerlei problemen die te maken hebben met uw eigen huis terecht bij de Vereniging Eigen Huis. U moet dan wel lid zijn van de vereniging. De Vereniging Eigen Huis geeft advies en begeleiding op financieel-, bouwtechnisch- en juridisch gebied.

Verhaal
Het recht om een betaling geheel of gedeeltelijk bij een ander in rekening te brengen. Bijvoorbeeld de sociale dienst die een bijstandsuitkering mag verhalen op de ex-partner.

Verjaring
De termijn na afloop waarvan een recht ontstaat of juist verloren gaat.

Verlof
Verlof betekent dat een zaak voor verdere behandeling in hoger beroep in aanmerking komt.

Verplichte procesvertegenwoordiging
Beginsel dat een burger alleen een proces mag voeren als hij door een advocaat of procureur wordt vertegenwoordigd. Dit geldt alleen in civiele zaken bij de rechtbank, het gerechtshof en de Hoge Raad.

Verschoningsrecht
Het recht dat een getuige op grond van zijn familierelatie met de verdachte of op grond van zijn beroep heeft om vragen van de rechter onbeantwoord te laten. Een getuige mag zich ook verschonen van het geven van een antwoord als hij zichzelf daardoor zou belasten.

Verstekvonnis of bij verstek veroordeeld zijn
Veroordeling die wordt uitgesproken terwijl de gedaagde of verdachte niet op de zitting is.

Vertrouwensbeginsel
Algemeen beginsel van behoorlijk bestuur dat voorschrijft dat een burger erop moet kunnen vertrouwen, dat een bepaalde toezegging van een bestuursorgaan ook wordt nagekomen.

Vervangende hechtenis
Aantal dagen dat de veroordeelde moet vastzitten als hij zijn boete niet betaalt. Als een boete wordt opgelegd, wordt er meteen bij vermeld aan hoeveel dagen vrijheidsstraf dit gelijkstaat.

Vervroegde invrijheidstelling
In de regel wordt een veroordeelde na twee/derde van de gevangenisstraf uitgezeten te hebben vervroegd in vrijheid gesteld. Vervroegde invrijheidstelling vindt niet plaats bij straffen van minder dan zes maanden, in het jeugdstrafrecht en bij een levenslange gevangenisstraf. Het is de bedoeling dat de vervroegde invrijheidstelling op termijn wordt vervangen door de voorwaardelijke invrijheidstelling; alleen iemand die zich aan bepaalde voorwaarden houdt, mag dan eerder vrij worden gelaten.

Verzet
Bezwaar tegen een uitspraak dat iemand kan indienen die bij verstek (afwezigheid) veroordeeld is.

Verzoekschrift
Dit is een middel om een kwestie aan een rechter voor te leggen.

Voeging
Het samenvoegen van verschillende strafbare feiten tot één strafzaak of (in het civiele recht) het samenvoegen van twee procedures die tussen dezelfde personen lopen en hetzelfde onderwerp betreffen, dan wel verbonden zijn met elkaar.

Vonnis
Een uitspraak in een procedure die begint met een dagvaarding. Zie ook: Beschikking

Voorarrest
Het totaal aantal dagen dat iemand doorbrengt in een politiecel of een Huis van Bewaring voorafgaand aan de zitting en de uitspraak. De dagen die iemand in voorarrest heeft doorgebracht, worden van de straf afgetrokken.

Voorgeleiding
Verhoor van de verdachte door de officier van justitie om vast te stellen of het Openbaar Ministerie de rechter moet vragen om de verdachte in voorlopige hechtenis te nemen.

Voorlopig getuigenverhoor
Iemand die overweegt een civiele procedure te beginnen, kan aan de rechtbank een voorlopig getuigenverhoor vragen. Dit verhoor dient om de kansen bij een rechtszaak beter in te kunnen schatten, of om te voorkomen dat bewijs verloren gaat (door vertrek of overlijden van een getuige bijvoorbeeld).

Voorlopige hechtenis
Verzamelnaam voor de begrippen bewaring, gevangenhouding en gevangenneming.

Voorlopige voorziening
Een voorlopige beslissing in spoedeisende zaken die gezien kan worden als voorschot op de eindbeslissing of als tijdelijke regeling tot de eindbeslissing er is. Bijvoorbeeld de voorlopige regeling bij wie de kinderen verblijven tijdens de behandeling van de echtscheidingsprocedure.

Voorwaardelijke straf
Straf die pas wordt uitgevoerd als de veroordeelde zich niet aan bepaalde voorwaarden houdt. Als voorwaarde geldt altijd dat de verdachte zich niet binnen de proeftijd opnieuw aan een strafbaar feit schuldig mag maken. De proeftijd bedraagt meestal twee jaar. Als bijzondere voorwaarde kan bijvoorbeeld worden opgelegd dat de verdachte contact moet houden met de reclassering. Als de verdachte de opgelegde voorwaarden niet nakomt, kan de officier van justitie bij de rechter eisen dat de voorwaardelijk opgelegde straf alsnog ten uitvoer wordt gelegd.